Đầu tư chứng khoán có phải là đánh bạc không?

Tôi sẽ dùng một câu hỏi khác để trả lời cho câu hỏi trên:

Nếu tôi đánh cược với tỷ lệ thắng là 99% thì đó có được coi là đánh bạc hay không?

Trong mắt đa số người Việt Nam, chứng khoán (thậm chí cả forex và crypto) được coi là một trò chơi may rủi. Họ cho rằng nếu bạn tham gia và kiếm được lợi nhuận thì tức là số bạn may mắn. Còn nếu bạn tham gia và thua lỗ thì bạn chỉ là một con bạc xui xẻo không hơn không kém. Và thế là người ta thường đánh đồng thị trường chứng khoán với một sòng bạc hợp pháp khổng lồ.

Tôi thì lại nghĩ khác một chút. Tôi cho rằng "chơi" chứng khoán (kể cả forex hay crypto) mang cả hai phương diện đầu tư và đánh bạc.

Ở phương diện đánh bạc, đó là những người tham gia thị trường với vốn kiến thức về tài chính ít ỏi và gần như không biết quản trị rủi ro. Họ tham gia thị trường với mong muốn làm giàu nhanh chóng. Họ hi vọng rằng với một may mắn nào đó, ngài Thị Trường (Mr Market) sẽ ban cho họ đặc ân thắng một số tiền khổng lồ. Rất đau xót là với hàng nghìn mã cổ phiếu (đồng coin/token hay cặp tiền forex), xác suất để chọn một thương vụ giúp họ nhân n lần tài khoản là rất thấp (đấy là còn chưa tính đến market timing). Nếu đem ra so sánh thì có lẽ xác suất đánh trúng con lô con đề còn cao hơn là đầu tư theo kiểu này.

Ngược lại, ở phương diện đầu tư, đó là những người tham gia thị trường với vốn kiến thức tài chính rất sâu và khả năng quản trị rủi ro rất tốt. Họ tham gia thị trường với mong muốn gia tăng tài sản một cách bền vững trong dài hạn. Họ hi vọng rằng những thương vụ mà họ nghiên cứu kỹ sẽ giúp họ thắng lớn với tỷ lệ thua thấp. Xác suất thắng của nhóm người này là rất cao vì họ tìm hiểu cực kỳ sâu sắc về cơ hội đầu tư trước khi thực sự xuống tiền. Cho nên nếu thua, họ thua ít. Nhưng nếu thắng, họ thắng rất đậm.

Như vậy, đầu tư vào bất cứ thứ gì đều có thể được coi là đánh bạc nếu bạn chẳng hiểu bạn đang đầu tư vào cái gì (thậm chí là những khoản đầu tư rất an toàn và quen thuộc với người Việt như gửi tiết kiệm ngân hàng, vàng và bất động sản).

Ngược lại, đánh bạc vào bất cứ thứ gì đều có thể được coi là đầu tư nếu bạn hiểu rõ ván cược của mình là gì và cân đối được lợi nhuận/rủi ro với nó.

Đầu tư và đánh bạc quả là một sự đánh tráo khái niệm tai hại của các nhà đầu tư.

Để kết thúc bài viết, tôi xin trích một số câu nói hay của Warren Buffett về chủ đề này:

"The more you learn. The more you earn."

"Never invest in business you can not understand."

"Risk comes from not knowing what you are doing."

Cảm ơn các bạn đã đọc bài viết của tôi!

Kim,