Làm thế nào để học tập một cách hiệu quả?

Trong buổi tụ tập gia đình vào cuối tuần trước, chúng tôi đã có dịp trò chuyện về cuộc sống của những người quen cũ. Trong số đó, câu chuyện về một người bạn cấp 3 của tôi khiến mọi người suy nghĩ và bàn luận với những luận điểm khá thú vị.
Câu chuyện có thể được tóm gọn như sau:
"Sau khi tốt nghiệp đại học, cậu bạn cấp 3 của tôi chọn con đường du học Úc để lấy bằng Thạc sĩ, trong khi tôi quyết định đi làm ngay. Sau tầm khoảng 3 năm học tập và tìm kiếm cơ hội ở xứ sở chuột túi thì cậu bạn của tôi vẫn không tìm được công việc phù hợp và cuối cùng phải chọn quay lại Việt Nam để xin việc. Ngạc nhiên hơn, cậu ấy nộp CV vào chính công ty mà tôi đang làm việc, và điều đáng nói là, cậu ấy phải bắt đầu lại từ vạch xuất phát mà tôi đã đi qua 3 năm trước - từ mức lương, kinh nghiệm cho đến các mối quan hệ."
Gia đình tôi tiếp nhận câu chuyện này với 2 luồng ý kiến:
Luồng ý kiến thứ nhất cho rằng 3 năm du học của cậu bạn không hiệu quả. Hàng trăm triệu đồng và ba năm tuổi trẻ đã đổ vào một hành trình mà kết quả cuối cùng lại là trở về Việt Nam, bắt đầu lại tại điểm mà tôi, một người chỉ có bằng cử nhân, đã xuất phát từ 3 năm trước.
Luồng ý kiến thứ hai cho rằng mặc dù khởi điểm có phần chậm hơn tôi, nhưng ba năm học tập và sinh sống ở nước ngoài đã mang lại cho cậu bạn những trải nghiệm quý giá, mở rộng tầm nhìn và quan điểm sống. Đó chính là bệ phóng vững chắc để bạn bứt phá trong tương lai, dù tôi có lợi thế về kinh nghiệm làm việc sớm hơn.
Thực lòng mà nói, tôi không cho rằng bên nào đúng hoàn toàn. Tuy nhiên, câu chuyện này đã gợi mở trong tôi một câu hỏi quan trọng:
"Làm thế nào để học tập và ứng dụng kiến thức một cách hiệu quả nhất?"
Chúng ta, ai cũng học. Có người ôm ấp những lý thuyết hàn lâm cao siêu, đắm mình trong thế giới học thuật đầy trí tuệ. Lại có người chẳng cần đến giảng đường, họ học từ chính những trải nghiệm cuộc sống, từ những va vấp và những thành công nhỏ bé mỗi ngày. Dù bạn thuộc "trường phái" nào, điểm đến cuối cùng của hành trình học tập ấy đều thật rõ ràng: Có thêm hành trang kiến thức, rèn giũa kỹ năng, và mở rộng tầm nhìn để áp dụng vào thực tiễn công việc.
→ Vậy thì học cái gì, học như thế nào để tối thiểu hóa nguồn lực (thời gian, tiền bạc, công sức) mà vẫn tối đa hóa khả năng ứng dụng những kiến thức đã học vào cuộc sống, đặc biệt là công việc?
Tôi tin rằng chìa khóa không nằm ở việc học thật nhiều, mà là học thật đúng cách. Trong bài viết này, tôi xin phép chia sẻ lại cho mọi người một chiến lược học tập mà tôi đã lĩnh hội từ những người mà tôi cho là thành công và cảm thấy khá hiệu quả khi áp dụng cho bản thân mình.
1, Chiến lược học tập thực chiến

Bước 1 - Xác định rõ ràng đam mê và mục tiêu
Trước khi bắt tay vào học bất cứ điều gì, hãy dành thời gian để tự hỏi: "Mình thích gì? Mình muốn làm gì?" Việc hiểu rõ bản thân sẽ giúp bạn định hướng đúng đắn và duy trì động lực trong suốt quá trình học tập. Học cho một mục tiêu cụ thể sẽ luôn hiệu quả hơn học đại trà.
Bước 2 - Bắt tay vào thực hiện một dự án thực tế
Khi đã xác định được mong muốn, hãy bắt tay vào thực hiện một dự án liên quan trực tiếp đến lĩnh vực bạn quan tâm. Đây có thể là bất kỳ dự án nào, từ việc xây dựng một website cá nhân, phát triển một ứng dụng đơn giản, đến việc triển khai một chiến dịch marketing thử nghiệm cho một ý tưởng nào đó.
Bước 3 - Học những kiến thức phục vụ cho dự án (học tập theo nhu cầu)
Trong quá trình thực hiện dự án, bạn sẽ gặp phải những vấn đề và thách thức cần giải quyết. Đây chính là lúc bạn học. Thay vì học lan man, hãy tập trung tìm kiếm và tiếp thu những kiến thức, kỹ năng cần thiết để hoàn thành dự án. Điều quan trọng nhất là phát triển tư duy luôn tìm cách tối ưu và cải tiến những gì mình đang làm.
Học những thứ chúng ta muốn học sẽ dễ tiếp thu hơn rất nhiều so với học những thứ chung ta phải học.
Tích lũy Chứng chỉ và Kỹ năng chuyên ngành: Song song với việc học những kiến thức phục vụ trực tiếp cho dự án, bạn có thể "một công đôi việc" kết hợp học và lấy các chứng chỉ chuyên ngành liên quan đến những kỹ năng đã tiếp thu. Điều này không chỉ củng cố kiến thức mà còn là bằng chứng hữu hình về năng lực của bạn.
Một số ví dụ về cách tôi áp dụng chiến lược học tập này:
Rèn kỹ năng viết, tư duy hệ thống, SEO,... thông qua lập trang web kimpa.blog
Học về cấu hình mạng, cấu hình server, deploy hệ thống,... thông qua cấu hình Home Server
Học về code, phân tích dữ liệu,... thông qua phát triển một số phần mềm
2, Lợi ích của chiến luợc học tập thông qua dự án

Chiến lược này mang lại nhiều lợi ích vượt trội trong bối cảnh hiện nay, có thể kể đến như:
Gia tăng hiệu suất ứng dụng kiến thức: Khi kiến thức được học để phục vụ một mục tiêu cụ thể - ở đây là hoàn thành dự án của bạn - chúng sẽ được áp dụng ngay lập tức vào thực tế. Quá trình này không chỉ giúp bạn hiểu sâu sắc vấn đề mà còn rèn luyện khả năng giải quyết vấn đề và tư duy phản biện. Kiến thức không còn là lý thuyết suông mà trở thành công cụ hữu ích.
Tạo động lực học tập bền bỉ: Vì dự án xuất phát từ sở thích và mục tiêu cá nhân của bạn, bạn sẽ có động lực mạnh mẽ để thực hiện và học hỏi những điều mới mẻ. Sự hứng thú và tính chủ động sẽ đẩy lùi sự nhàm chán, giúp bạn duy trì ngọn lửa học tập.
Tạo lợi thế tuyển dụng cho bản thân: Trong một thị trường lao động ngày càng cạnh tranh, nơi bằng cấp đại học dần trở nên phổ biến, các doanh nghiệp đang tìm kiếm những ứng viên có khả năng thực chiến. Một dự án cụ thể mà bạn đã thực hiện, cùng với các kỹ năng được rèn luyện và chứng chỉ liên quan, sẽ là minh chứng sống động nhất cho năng lực của bạn. Kinh nghiệm thực tế từ dự án sẽ gây ấn tượng mạnh hơn bất kỳ tấm bằng nào.
3, Lời kết: Học ít hơn, hiệu quả hơn
Rõ ràng, không phải ai học nhiều cũng là người học hiệu quả. Điều cốt yếu là chúng ta cần có một chiến lược học tập thông minh, biến kiến thức thành hành động, thành sản phẩm cụ thể. Bằng cách tập trung vào ứng dụng và tạo ra giá trị thực, bạn không chỉ tối ưu hóa quá trình học tập mà còn tạo ra những bước đệm vững chắc cho sự nghiệp và cuộc sống của mình.
*Hình ảnh trong bài viết được lấy từ Unsplash
Cảm ơn các bạn đã đọc bài viết của tôi!
Kim,